Κάποιες νύχτες, η Σελήνη φαίνεται πολύ πιο κοντά και μεγαλύτερη απ' ότι συνήθως. Αν και αυτό το φαινόμενο μπορεί να είναι απογοητευτικό για μερικούς, στην πραγματικότητα πρόκειται για μια ψευδαίσθηση που είναι γνωστή ως η "Ψευδαίσθηση της Σελήνης."
Τι είναι η Ψευδαίσθηση της Σελήνης;
Οι άνθρωποι συχνά παρατηρούν ότι η Σελήνη φαίνεται να μεγαλώνει όταν είναι γεμάτη και πλησιάζει τον ορίζοντα. Αυτό συμβαίνει επειδή το μυαλό μας κρίνει το μέγεθος των αντικειμένων συγκρίνοντάς τα με άλλα γνωστά στοιχεία.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τη συγκεκριμένη ψευδαίσθηση, παρατηρήστε τη Σελήνη κατά την ανατολή ή το ηλιοβασίλεμα. Θα δείτε ότι, όταν η Σελήνη είναι κοντά στον ορίζοντα, φαίνεται σχεδόν διπλάσια σε μέγεθος απ' ότι όταν είναι ψηλά στον ουρανό. Αν και αυτή η ψευδαίσθηση αναφέρεται κυρίως στην Σελήνη, το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και με τον Ήλιο.
Η Δοκιμή της Ψευδαίσθησης της Σελήνης
Για να επιβεβαιώσετε αυτή την ψευδαίσθηση, μπορείτε να την εξετάσετε μόνοι σας. Την επόμενη φορά που η Σελήνη φαίνεται μεγαλύτερη και πιο κοντά από το συνηθισμένο, τεντώστε το χέρι σας ευθεία μπροστά και κλείστε το ένα μάτι.
Στη συνέχεια, καλύψτε τη Σελήνη με την άκρη του δακτύλου σας. Περιμένετε μέχρι η Σελήνη να ανέβει ψηλότερα στον ουρανό και επαναλάβετε το πείραμα. Θα παρατηρήσετε ότι, αν και η Σελήνη μπορεί να φαίνεται μικρότερη, το δάχτυλό σας θα τη καλύπτει το ίδιο.
Εξήγηση της Ψευδαίσθησης της Σελήνης
Αν και οι άνθρωποι παρατηρούσαν αυτό το φαινόμενο εδώ και αιώνες, η ακριβής εξήγηση δεν ήταν πάντα σαφής. Στην αρχή, οι άνθρωποι πίστευαν ότι το μέγεθος της Σελήνης είχε αλλάξει ή ότι η ατμόσφαιρα λειτουργούσε σαν μεγεθυντικός φακός. Ωστόσο, αυτές οι θεωρίες ήταν λανθασμένες.
Η εξήγηση για αυτήν την ψευδαίσθηση σχετίζεται με το πώς ο εγκέφαλός μας αντιλαμβάνεται το βάθος. Όταν παρατηρούμε αντικείμενα, γνωρίζουμε ότι τα μικρότερα αντικείμενα είναι πιο μακριά και τα μεγαλύτερα είναι πιο κοντά. Έτσι, όταν η Σελήνη βρίσκεται κοντά στον ορίζοντα, φαίνεται μεγαλύτερη επειδή συγκρίνεται με τα γύρω στοιχεία, ενώ όταν είναι πιο ψηλά στον ουρανό, φαίνεται μικρότερη.
Αυτό το φαινόμενο είναι γνωστό ως "φαινόμενο Titchener" ή "ψευδαίσθηση Ebbinghaus" που εξετάστηκε από τους ψυχολόγους Edward B. Titchener και Hermann Ebbinghaus.
Τι γίνεται με το Supermoon;
Η Σελήνη απέχει περίπου 400.000 χιλιόμετρα από τη Γη και το ορατό της μέγεθος είναι σχεδόν το ίδιο από οποιοδήποτε σημείο της Γης. Η τροχιά της Σελήνης έχει ελλειπτική μορφή, με αποτέλεσμα να πλησιάζει και να απομακρύνεται από τη Γη. Όταν η Σελήνη είναι κοντά στην πλησιέστερη θέση της, λέγεται "Supermoon", και τότε φαίνεται 30% φωτεινότερη και 14% μεγαλύτερη από το κανονικό. Ωστόσο, αυτή η διαφορά είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτή με γυμνό μάτι.
Επομένως, το "Supermoon" δεν έχει καμία σχέση με την Ψευδαίσθηση της Σελήνης. Ο όρος "Supermoon" χρησιμοποιείται από τους αστρονόμους για να περιγράψει την περίγειο πανσέληνο, η οποία έγινε γνωστή τα τελευταία 40 χρόνια.
Εντυπωσιακές Παρατηρήσεις
Το Supermoon του Νοεμβρίου 2016 ήταν το πιο κοντινό Supermoon τα τελευταία 69 χρόνια. Ωστόσο, δεν θα δούμε ξανά τη Σελήνη σε αυτό το μέγεθος μέχρι τη δεκαετία του 2030.
Αν και ο εγκέφαλός μας είναι μια εξαιρετικά ισχυρή μηχανή, που μας επιτρέπει να αντιλαμβανόμαστε και να επεξεργαζόμαστε τον κόσμο με αμέτρητους τρόπους, συνεχίζει να μας εκπλήσσει με φαινόμενα όπως η Ψευδαίσθηση της Σελήνης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου