Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2013

Δίκαιη μοιρασιά

"What do I do for a living? I live for a living!"
Βίνσεντ Ραφαήλ ντα Μπούρο Aλτοβίτι
"Ο Βασιλιάς είναι ετοιμοθάνατος και καλεί τους $5$ γιους του για να τους μοιράσει τις $25$ επαρχίες του βασιλείου. Θέλει όμως να είναι δίκαιος. Η κάθε επαρχία δεν έχει την ίδια αξία. Η αξία τους είναι αύξουσα. Η πιο φτωχή αξίζει $1$ κιλό χρυσάφι, η επόμενη $2$,...., η $25$η αξίζει $25$ κιλά χρυσάφι.
Μπορείτε να τον βοηθήσετε να μοιράσει δίκαια και ισόποσα τις επαρχίες; Κάθε γιος δηλαδή να πάρει από $5$ επαρχίες και τα μερίδιά τους να έχουν την ίδια αξία σε χρυσάφι μεταξύ τους.
Μπορείτε να βρείτε γενική λύση και για πιο καρπερούς βασιλιάδες;
Για $n$ γιους και $n^2$ επαρχίες δηλαδή.

34 σχόλια:

  1. 5 γυιοί 25 επαρχίες, 25/5=5 ο καθένας
    Αξία συνολικά (1+2+3+...+24+25)=325 κιλά χρυσάφι.
    Ο κάθε γυιός πρέπει να πάρει 325/5=65 κιλά χρυσάφι, άρα τελικά ο κάθε γυιός 65 κιλά χρυσάφι για 5 επαρχίες.
    Άρα
    1ος 1+2+24+25+13=65
    2ος 3+5+22+23+12=65
    3ος 4+6+20+21+14=65
    4ος 7+8+16+19+15=65
    5ος 9+10+17+18+11

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Έκαστος γιος θα πάρει 5 επαρχίες συνολικής αξίας 65κιλών χρυσού. Η διανομή γίνεται ως εξής:
    1ος Γιος: Επαρχίες:1+25+6+20+13=65κιλά χρυσάφι.
    2ος Γιος: Επαρχίες: 2+24+8+19+12=65κιλά χρυσάφι.
    3ος Γιος: Επαρχίες: 3+23+10+18+11=65κιλά χρυσάφι.
    4ος Γιος: Επαρχίες: 4+22+14+16+9=65κιλά χρυσάφι
    5ος Γιος: Επαρχίες: 5+21+ 7+15+17=65κιλά χρυσάφι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Σωστές ασφαλώς οι προτάσεις των Ε.Αλεξίου και Papaveri.
    Mε ποιο τρόπο τις βρήκατε;
    Γενίκευση; Aν οι γιοι ήταν ας πούμε 7 και οι επαρχίες 49; Αν ήταν ν και ν^2 αντίστοιχα;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ένας απλός τρόπος μοιράσματος για ν παιδιά και ν^2 επαρχίες είναι ο ακόλουθος:
    τοποθετούμε τις επαρχίες σε μήτρα ν επί ν σε αύξουσα σειρά:
    1, 2, 3, ...,ν
    ν+1,ν+2,...,ν+ν
    2ν+1,..., 2ν+ν
    ...
    (ν-1)ν+1,...,ν^2.
    Η αντιστοίχιση με τα παιδιά μπορεί να γίνει ως εξής:
    1,2,3,4...ν
    ν,1,2,3,...,ν-1
    ν-1,ν,1,2, ...ν-2
    ...
    2,3,4,...,ν,1

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μπορείς να δώσεις τους πίνακες για την περίπτωση ας πουμε 7Χ7 ή 5Χ5 για να γίνει σαφές τι εννοείς;

      Διαγραφή
    2. Επαρχίες:
      01,02,03,04,05,06,07
      08,09,10,11,12,13,14
      15,16,17,18,19,20,21
      22,23,24,25,26,27,28
      29,30,31,32,33,34,35
      36,37,38,39,40,41,42
      43,44,45,46,47,48,49

      Αντιστοίχιση σε παιδιά:
      01,02,03,04,05,06,07
      07,01,02,03,04,05,06
      06,07,01,02,03,04,05
      05,06,07,01,02,03,04
      04,05,06,07,01,02,03
      03,04,05,06,07,01,02
      02,03,04,05,06,07,01

      Δηλαδή για παράδειγμα το τρίτο παιδί=03 θα πάρει τις επαρχίες:
      03,11,19,27,35,36,44.

      Διαγραφή
  5. Ένα-ένα Γεώργιε (αν μου επιτρέπεις μετά από τόσο καιρό και το αντίστροφο βέβαια).
    Αν και μαρξιστής εκ πεποιθήσεως, συνειδήσεως και επιστημονικής-φιλοσοφικής μελέτης στην σχέση μερικού-γενικού, (dx και ολοκληρώματος που λέτε εσείς οι επιστήμονες-μαθηματικοί) έχω ευαισθησία και προτίμηση στο μερικό και από αυτό προσεγγίζω το γενικό! :-)
    Γενίκευση για n άρτιο αριθμό γυιών.
    Αξία επαρχιών 1+2+3+..+n^2=n^2*(n^2+1)/2
    Kαθε γυιός δικαιούται [n^2*(n^2+1)/2]/n=n(n^2+1)/2
    Ο 1ος θα πάρει τις πρώτες n/2 επαρχίες-αξίες και τις τελευταίες
    n/2 επαρχίες-αξίες, ο 2ος τις επόμενες n/2 και τις προτελευταίες n/2
    κ.ο.κ και ο n-ιοστός τις μεσαίες n/2+n/2=n
    1oς (1+2+3+..n/2)+(n^2-(n/2-1)+...+n^2-2+n^2-1+n^2)=
    =n/2+(n/2)*n^2=(n/2)*(1+ n^2)=n( n^2+1)/2
    ..........................
    n-ιοστός(n^2/2-(n/2-1)+... +(n^2/2-2) +(n^2/2-1) +n^2/2)+
    ( n^2/2+1)+ (n^2/2+2) +...+(n^2/2+(n/2-1)) + (n^2/2+n/2)=
    n*n^2/2 +n/2=n*(n^2+1)/2
    Άρα και οι n γυιοί ίσα μερίδια αξίας n*(n^2+1)/2
    [n*( n*(n^2+1)/2)]=n^2*(n^2+1)/2

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @ batman1986

    Συμπαθέστατε Μπάτη,
    Ωραίος για ποιο? Για την λύση του θέματος? Για το μαρξιστής? , Για την προτίμηση στο μερικό βλέποντας προς το γενικό? ή Για συνδυασμό των παραπάνω? :-)
    Και δευτερευόντως, επειδή είμαι της γενιάς της καθαρεύουσας θα προτιμούσα το "Ευθύμιε"!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Για το Μαρξιστής φυσικά,εξ ου και το σύντροφε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. @ batman1986

    Σωστά και αυτό ήταν μου έγινε αντιληπτό, είχα μία ελπίδα μήπως αφορούσε και τα άλλα δύο ή έστω και την λύση του θέματος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Εξαιρετικά σχόλια από τους swt και Ε.Αλεξίου! Ευχαριστώ θερμά για το ενδιαφέρον.
    Θα "μαζέψω" κάπως το θέμα ,συνδυάζοντας -τρόπον τινά- τις 2 προσεγγίσεις σε ένα ,ελπίζω εποπτικό, τρόπο προσέγγισης.
    Έχουμε $n^{2}$ επαρχίες με αξία: 1,2,3,..., $n^{2}$
    Συνολική Αξία \alpha = \frac{n^2(n^2+1)}{2}
    Aρα ο κάθε γιος παίρνει: \Gamma = \frac{n(n^2+1)}{2} =\frac{n^3+n}{2}
    Έστω τώρα οι δύο πίνακες Α και Β, τέτοιοι ώστε
    Αij=(j-i) mod(n) και Βij=n(j+1)
    Στην περίπτωση των 5 δηλαδή:
    A=\begin{bmatrix}0 & 1 & 2 & 3 & 4 \\4 & 0 & 1 & 2 & 3 \\3 & 4 & 0 & 1 & 2 \\2 & 3 & 4 & 0 & 1 \\1 & 3 & 4 & 4 & 0 \end{bmatrix} και
    B=\begin{bmatrix}5 & 10 & 15 & 20 & 25 \\5 & 10 & 15 & 20 & 25 \\5 & 10 & 15 & 20 & 25 \\5 & 10 & 15 & 20 & 25 \\5 & 10 & 15 & 20 & 25 \end{bmatrix}
    To άθροισμα κάθε σειράς του πίνακα Β είναι:
    n+2n+3n+...+$n^2$ = n* \frac{n(n+1)}{2} = \frac{n^3+n^2}{2}
    Το άθροισμα κάθε σειράς του Α είναι:
    0+1+2+...+(n-1)= \frac{n(n-1)}{2} = \frac{n^2-n}{2}
    Το άθροισμα τώρα κάθε σειράς του Πίνακα Β-Α είναι:
    \frac{n^3+n^2}{2} - \frac{n^2-n}{2} = \frac{n^3+n}{2} = \Gamma
    Q.E.D
    Εναλλακτικά, δείτε και εδώ στα "μαγικά τετράγωνα" :-)
    http://en.wikipedia.org/wiki/Magic_square#Method_for_constructing_a_magic_square_of_odd_order

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ορθή επανάληψη με Λάτεξ λοιπόν, χάριν ευμορφίας:
      Έχουμε $n^2$ επαρχίες με αξία: $1,2,3,...,n2$
      Συνολική Αξία $\alpha = \frac{n^2(n^2+1)}{2}$
      Aρα ο κάθε γιος παίρνει: $\Gamma = \frac{n(n^2+1)}{2} =\frac{n^3+n}{2}$

      Έστω τώρα οι δύο πίνακες Α και Β, τέτοιοι ώστε
      $Aij=(j−i)mod(n)καιBij=n(j+1)$
      (οι Πίνακες Α και Β,όπως αποπάνω)
      To άθροισμα κάθε σειράς του πίνακα Β είναι:
      $n+2n+3n+...+n2 = n* \frac{n(n+1)}{2} = \frac{n^3+n^2}{2}$
      Το άθροισμα κάθε σειράς του Α είναι:
      $0+1+2+...+(n-1)= \frac{n(n-1)}{2} = \frac{n^2-n}{2}$
      Το άθροισμα τώρα κάθε σειράς του Πίνακα Β-Α είναι:
      $\frac{n^3+n^2}{2} - \frac{n^2-n}{2} = \frac{n^3+n}{2} = \Gamma$
      Q.E.D

      Διαγραφή
    2. Στο Πίνακα "Α" να διορθωθεί η τελευταία σειρά σε
      1, 2 , 3 , 4 , 0
      αντί του
      1 , 3 , 4 , 4 , 0

      Διαγραφή
    3. Σωστά,Κάρλο. Ευχαριστώ για την επισήμανση.

      Διαγραφή
    4. Και άλλη μια διόρθωση:
      n+2n+3n+,...,+n^2
      και όχι
      n+2n+3n+,...,+n2

      Διαγραφή
  10. Η προσπάθειά μου να γράψω με LateX στέφτηκε από ημιεπιτυχία (ή ημιαποτυχία, ανάλογα το Ansichtspunkt..) Τουλάχιστον ,οι πίνακες βγήκαν ο.κ. Κάτι ήταν κι αυτό. Πάντως, καλό θα ήταν να προσπαθήσουμε όλοι (οι σταθεροί σχολιαστές τουλάχιστον) να το χρησιμοποιούμε. Είναι κάτω δεξιά και δουλεύει με απλό κόπυ-πέηστ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Διευκρινιστικά ,να ξαναγράψω το πόρισμα πιο πάνω:
    To 'αθροισμα κάθε σειράς του Πίνακα (Β-Α) είναι:
    (n^3 +n^2)/2 - (n^2-n)/2 = (n^3 +n)/2 =Γ το μερτικό κάθε γιού!.
    ή (Β-Α)*(1,1,1,1,1)= (65,65,65,65,65) k.λ.π.,για κάθε n.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αποτυχία!
      Δεν αρκεί το αντιγραφή-επικόλληση από μόνο του.
      Μήπως ξέρει κανείς τι χρειάζεται, αν είναι εύκολο ?

      Διαγραφή
    2. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

      Διαγραφή
  13. Για το n^3 + x^k ας πούμε, γράφουμε:
    "δολάριοn^{7} + x^{k}δολάριο" και βγαίνει $n^{7} + x^{k}$

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Συστήνω δοκιμές σε κάποια παλιά (πολύ παλιά όμως!) ανάρτηση που δεν χάλασε κι ο κόσμος άμα γεμίσει test.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. @Aλεξιου

    Εννοείται πως έχεις και τα εύσημα για τη λύση αλλά άλλο ήταν αυτό που με εξέπληξε !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Ερώτημα συνδυαστικής

    μπορούμε άραγε να υπολογίσουμε με πόσους διαφορετικούς συνδυασμούς μπορούν να μοιραστούν οι επαρχίες ;

    π.χ. για n=5 δυο διαφορετικοί τρόποι μοιράσματος όπως αναφέρονται σε δυο παραπάνω σχόλια είναι οι εξής :

    1ος 1+2+24+25+13=65
    2ος 3+5+22+23+12=65
    3ος 4+6+20+21+14=65
    4ος 7+8+16+19+15=65
    5ος 9+10+17+18+11=65


    1ος Γιος: Επαρχίες: 1+25+6+20+13=65κιλά χρυσάφι.
    2ος Γιος: Επαρχίες: 2+24+8+19+12=65κιλά χρυσάφι.
    3ος Γιος: Επαρχίες: 3+23+10+18+11=65κιλά χρυσάφι.
    4ος Γιος: Επαρχίες: 4+22+14+16+9=65κιλά χρυσάφι.
    5ος Γιος: Επαρχίες: 5+21+ 7+15+17=65κιλά χρυσάφι.


    υπάρχουν άλλοι συνδυασμοί και αν ναι πόσοι;
    μπορεί να βρεθεί ένας γενικός τύπος για n γιους και $n^2 $ επαρχίες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. John, διάβασε το σχόλιο με τους πίνακες
      $Aij=(j-i)mod(n)$ και $Βij=n(j+1)$

      Διαγραφή
    2. Ολες οι σειρές του πίνακα $Β-Α$ είναι λύσεις (πληθαρίθμου=n)

      Διαγραφή
  17. το κοίταξα το σχόλιο με τους πινάκες αλλά δεν έχει λυθεί ακόμα η απορία μου.Οι σειρές του πίνακα B−A μας δίνουν έναν ακόμη συνδυασμό τον

    { 5,9,13,17,21 }
    { 1,10,14,18,22 }
    { 2,,6,15,19,23 }
    { 3,7,11,20,24 }
    { 4,8,12,16,25 }

    ωστόσο αυτό που ρωτάω εγώ είναι πόσοι είναι όλοι οι διαφορετικοί συνδυασμοί
    π.χ. για n=3 βρίσκω μόνο 2 συνδυασμούς μοιράσματος τους εξής

    { 1,5,9 }
    { 2,6,7 }
    { 3,4,8 }

    και

    { 1,6,8 }
    { 2,4,9 }
    { 3,5,7 }

    πως βρίσκουμε πόσοι είναι οι συνδυασμοί όταν π.χ. n=4 ή n=5.
    Επίσης πως μπορεί να επιλυθεί το ίδιο πρόβλημα όταν έχουμε κ γιους που παίρνουν m επαρχίες και οι συνολικές επαρχίες είναι n=km.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. john, ας δούμε την περίπτωση $n=7$ . Η απόδειξη πως οι Πίνακες $Α$ και $Β$ δουλεύουν $\forall n$ είναι στο σχόλιο: "11 Δεκεμβρίου 2013 - 12:46 π.μ." Για $n=7$ λοιπόν έχουμε:
    $A=\begin{pmatrix}
    0&1&2&3&4&5&6\\6&0&1&2&3&4&5\\5&6&0&1&2&3&4\\4&5&6&0&1&2&3\\3&4&5&6&0&1&2\\2&3&4&5&6&0&1\\1&2&3&4&5&6&0

    \end{pmatrix}$

    $B=\begin{pmatrix}
    7&14&21&28&35&42&49\\7&14&21&28&35&42&49\\7&14&21&28&35&42&49\\7&14&21&28&35&42&49\\7&14&21&28&35&42&49\\7&14&21&28&35&42&49\\7&14&21&28&35&42&49

    \end{pmatrix}$

    $A-B=\begin{pmatrix}
    7&13&19&25&31&37&43\\1&14&20&26&32&38&44\\2&8&21&27&33&39&45\\3&9&15&28&34&40&46\\4&10&16&22&35&41&47\\5&11&17&23&29&42&48\\6&12&18&24&30&36&49

    \end{pmatrix}$
    και βεβαίως ισχύει το επιθυμητό:
    $(A-B) . \begin{pmatrix}
    1 \\
    1\\1\\1\\1\\1\\1\\
    \end{pmatrix} = \begin{pmatrix}
    175 \\
    175\\175\\175\\175\\175\\175\\
    \end{pmatrix}$
    Βλέπεις τα μοτίβα που σχηματίζονται; Εκτός από τις $7$ "γραμμικές" λύσεις ,αν ξεκινησεις ας πούμε στην 4η σειρά από το 3 και πας στην επόμενη στήλη $2$ κάτω ,πάμε στο 11 , 2 κάτω στην επόμενη πάμε στο 19, δύο κάτω στην επόμενη πάμε στο 27,..στο 35 κ.λ.π. παίρνοντας τη λύση του swt στο σχόλιο "10 Δεκεμβρίου 2013 - 8:43 μ.μ"
    Oι αριθμοί των συνδυασμών είναι αρκετοί (ειδικά για μεγάλα $n$) αλλά ο τρόπος κτήσης τους φανερός,νομίζω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. ευχαριστώ πολύ για την απάντηση,
    τώρα κατανόησα πως ακριβώς προκύπτουν οι διαφορετικοί συνδυασμοί από τον πίνακα A-B και νομίζω βρήκα ( λίγο πρόχειρα που το κοίταξα ) ότι οι διαφορετικοί συνδυασμοί πρέπει να είναι $\frac{n!}{n}$

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Έκανα μια προσπάθεια για $n=3$

    $A=\begin{pmatrix}
    {0} & {1} & {2}\\
    {2} & {0} & {1}\\
    {1} & {2} & {0}
    \end{pmatrix} $

    $B=\begin{pmatrix}
    {3} & {6} & {9}\\
    {3} & {6} & {9}\\
    {3} & {6} & {9}\
    \end{pmatrix} $

    $A-B=\begin{pmatrix}
    {3} & {5} & {7}\\
    {1} & {6} & {8}\\
    {2} & {4} & {9}\
    \end{pmatrix} $

    Δυνατά αθροίσματα δίκαιας μοιρασιάς (=15)
    $3+5+7=15$
    $3+6+9=15$
    $3+4+8=15$

    $1+5+9=15$
    $1+6+8=15$

    $2+5+8=15$
    $2+6+7=15$
    $2+4+9=15$

    Σύνολο αθροισμάτων $8$

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η 2η γραμμή (3+6+9) είναι λάθος, “μηχανική-τυφλή”
      άθροιση, όπως στα μαγικά τετράγωνα.
      Το σωστό είναι $5+6+4=15$

      Διαγραφή