Πέμπτη 2 Μαΐου 2013

▪Περηφάνια, προκατάληψη και θεωρία παιγνίων

Ποιος ήταν ο πρώτος που ασχολήθηκε σοβαρά με τη θεωρία παιγνίων, αρκετό καιρό πριν από τους κορυφαίους επιστήμονες της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, που άρχισαν να χρησιμοποιούν τα μαθηματικά για να κατανοήσουν διαφόρων ειδών στρατηγικούς ελιγμούς.
Δεν είναι ούτε ο νομπελίστας μαθηματικός John Nash, ούτε ο “πατέρας” της θεωρίας παιγνίων John von Neumann. «Πρόκειται για τη σπουδαία μυθιστοριογράφο του 19ου αιώνα Jane Austen», λέει, χωρίς δισταγμό, ο Michael Suk – Young Chwe, καθηγητής και ειδικός στη θεωρία παιγνίων στο UCLA. Η άποψη του τεκμηριώνεται στο βιβλίο «Jane Austen, Game Theorist» που κυκλοφορεί, αυτές τις μέρες, από τις εκδόσεις Princeton University Press.
«Tα μυθιστορήματα της Jane Austen είναι εγχειρίδια της Θεωρίας παιγνίων», γράφει. Και συμπληρώνει : «Η συγγραφέας ωθεί με μοναδικό τρόπο τους αναγνώστες των βιβλίων της να αξιοποιήσουν τις υψηλότερες νοητικές τους δεξιότητες και να σκεφτούν στρατηγικά.»
Στο βασικό της επίπεδο, η θεωρία παιγνίων αξιολογεί όλες τις επιλογές που είναι διαθέσιμες για δύο (ή περισσότερα) άτομα σε μια δεδομένη κατάσταση και αποδίδει μια αριθμητική τιμή, σχετική με το όφελος που αποκομίζει κάθε πρόσωπο από κάθε επιλογή. Συχνά, η επιλογή που ωφελεί τον έναν παίκτη ζημιώνει τον άλλον, αν και, εξίσου συχνά, υπάρχει μια επιλογή με απροσδόκητα οφέλη και για τους δύο παίκτες.
Ο Μichael Chew αναγνωρίζει αρκετά στοιχεία από τη στρατηγική σκέψη της θεωρίας παιγνίων και στα έξι μυθιστορήματα της Αγγλίδας μυθιστοριογράφου, αν και το λεξιλόγιο που εκείνη χρησιμοποιεί διαφέρει, όπως λέει, από αυτό που χρησιμοποίησαν, 150 χρόνια μετά, ο John Nash και ο John von Neumann.
«Στο κλασικό μυθιστόρημά της «Περηφάνια και Προκατάληψη», η κα Μπένετ, για παράδειγμα, που ανυπομονεί να παντρέψει τις πέντε κόρες της, στέλνει τη Τζέιν, τη μεγαλύτερη από αυτές, να πάει με το άλογο σε μια γειτονική κατοικία, τη στιγμή που μια καταιγίδα είναι έτοιμη να ξεσπάσει», σημειώνει ο Μ. Chew.
Και προσθέτει : «Η κα Μπένετ γνωρίζει πάρα πολύ καλά, ότι λόγω της βροχής οι γείτονες θα ζητήσουν από την Τζέιν να περάσει τη νύχτα στο σπίτι τους, μεγιστοποιώντας έτσι το χρόνο που μπορεί να περάσει με τον υποψήφιο γαμπρό του σπιτιού. Τελικά ο εργένης γείτονας θα γίνει, όπως σοφά σχεδίασε η κα Μπένετ, ο σύζυγός της κόρης της».
Ανάλογα παραδείγματα ανασύρει ο καθηγητής και από τα υπόλοιπα βιβλία της συγγραφέως, ενώ εντοπίζει ομοιότητες ανάμεσα στη συμπεριφορά των ηρωίδων της Austen και σε αυτή των ηρώων σε αρκετά αφροαμερικάνικα παραμύθια που αναφέρονται σε όσους αγωνίζονται για την αυτονομία τους.
«Η θεωρία παιγνίων μπορεί να έχει συνδεθεί με την ηγεμονική στρατηγική του Ψυχρού Πολέμου, αλλά είναι κι ένα από τα πιο ισχυρά όπλα των ανίσχυρων», καταλήγει.
Συγγραφέας: Γιώργος Καρουζάκης
Πηγή : thalesandfriends

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου