Στα μαθηματικά, ο Ντεκάρτ έκανε μια θεμελιώδη ανακάλυψη, την αναλυτική γεωμετρία, συνδέοντας την άλγεβρα και τη γεωμετρία μέσω του καρτεσιανού συστήματος συντεταγμένων. Αυτή η καινοτόμος σύνδεση επέτρεψε την αναπαράσταση γεωμετρικών σχημάτων ως αλγεβρικών εξισώσεων, ανοίγοντας το δρόμο για την ανάπτυξη του λογισμού. Η συνεισφορά του αυτή αποτέλεσε τη βάση για μια σειρά από επαναστατικές ανακαλύψεις στις επιστήμες, αλλά και στην καθημερινή μας αντίληψη του κόσμου.
Επιπλέον, η συμβολή του στην οπτική είναι σημαντική, καθώς διατύπωσε τον νόμο της διάθλασης, αν και ανεξάρτητα είχε ανακαλυφθεί από τον Snell. Στο έργο του "Λόγος περί μεθόδου" (1637), ο Ντεκάρτ πρότεινε μια μηχανιστική θεώρηση του σύμπαντος, υποστηρίζοντας ότι τα φυσικά φαινόμενα μπορούν να εξηγηθούν μέσω μαθηματικών νόμων, κάτι που επηρέασε καθοριστικά τη μετέπειτα ανάπτυξη της φυσικής και των θετικών επιστημών.
Η φιλοσοφική του έννοια του δυϊσμού, που διακρίνει το νου (res cogitans) από το σώμα (res extensa), παραμένει ένα από τα πιο συζητημένα και αμφισβητούμενα θέματα στη φιλοσοφία και την ψυχολογία, με τη σκέψη του να συνεχίζει να επηρεάζει τις σύγχρονες αντιλήψεις για τη συνείδηση και την ανθρώπινη φύση.
Ο Ντεκάρτ σπούδασε στο κολλέγιο των Ιησουιτών στο La Flèche και αργότερα ταξίδεψε σε όλη την Ευρώπη, αποκτώντας γνώσεις και εμπειρίες που διαμόρφωσαν τη σκέψη του. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στη Σουηδία, καλεσμένος της βασίλισσας Χριστίνας, όπου και πέθανε στις 11 Φεβρουαρίου 1650.
Η επιρροή του Ντεκάρτ εκτείνεται πέρα από την εποχή του, φτάνοντας μέχρι τον Διαφωτισμό και επηρεάζοντας φιλοσόφους όπως ο Σπινόζα και ο Λάιμπνιτς. Ο Καρτεσιανισμός, η φιλοσοφική του σχολή, διαμόρφωσε την εξέλιξη της σύγχρονης ψυχολογίας και συνεχίζει να αποτελεί αντικείμενο μελέτης και συζήτησης.