Τα Βραβεία Νόμπελ, που ιδρύθηκαν από τον Σουηδό χημικό Άλφρεντ Νόμπελ, έχουν γίνει συνώνυμο της εξοχής στον επιστημονικό και πολιτιστικό κόσμο από το 1901. Βραβεύουν επιτεύγματα στη Φυσική, τη Χημεία, την Ιατρική, τη Λογοτεχνία, την Ειρήνη, και από το 1969, στα Οικονομικά.
Ωστόσο, μια παράδοξη απουσία παραμένει: Δεν υπάρχει Νόμπελ στα Μαθηματικά. Ας εξερευνήσουμε τους λόγους πίσω από αυτό το φαινόμενο.
Ο Μύθος της Σοφί Χες και του Mittag-Leffler
Μια από τις πιο διαδεδομένες θεωρίες για την απουσία αυτού του βραβείου είναι και η πιο ρομαντική, αλλά και η πιο αβάσιμη. Η φήμη λέει ότι ο Νόμπελ ήταν τόσο ενοχλημένος από την υποτιθέμενη σχέση του μαθηματικού Gösta Mittag-Leffler με τη σύντροφό του, Σοφί Χες, που αποφάσισε να μην συμπεριλάβει τα Μαθηματικά στα βραβεία του. Ωστόσο, αυτό είναι ένας μύθος. Ο Νόμπελ δεν ήταν ποτέ παντρεμένος, και δεν υπάρχουν αποδείξεις για τέτοια σχέση ή αντιπαλότητα.
Η Πραγματικότητα των Μαθηματικών Βραβείων στη Σουηδία
Μια πιο πιθανή εξήγηση έχει να κάνει με την ακαδημαϊκή πολιτική της εποχής. Ο Mittag-Leffler είχε ήδη δημιουργήσει ένα πλαίσιο για την αναγνώριση των μαθηματικών επιτευγμάτων στη Σουηδία, όπως το βραβείο που απονεμήθηκε το 1889 από τον βασιλιά Όσκαρ Β'. Ίσως ο Νόμπελ θεώρησε περιττή την ίδρυση ενός ακόμα βραβείου σε ένα πεδίο που είχε ήδη την αναγνώρισή του.
Η Πρακτική Σημασία των Μαθηματικών
Υπάρχει επίσης η θεωρία ότι τα βραβεία Νόμπελ επικεντρώνονται σε επιστήμες με απτή πρακτική εφαρμογή, αφήνοντας τα Μαθηματικά, μια επιστήμη που συχνά θεωρείται αφηρημένη, εκτός πλαισίου. Ωστόσο, αυτό είναι μια παρανόηση της σημασίας των Μαθηματικών. Αυτά χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες: τα Πλατωνικά Μαθηματικά, που ασχολούνται με θεωρητικά αντικείμενα, και τα Φυσικά Μαθηματικά, που εφαρμόζονται σε φυσικά φαινόμενα. Τα Μαθηματικά βρίσκουν εφαρμογή σε κάθε επιστήμη, από την κρυπτογραφία μέχρι την κβαντική φυσική.
Άλλα Μαθηματικά Βραβεία
Παρά την απουσία από τα Νόμπελ, οι μαθηματικοί δεν μένουν χωρίς αναγνώριση. Βραβεία όπως το Βραβείο Άμπελ (Abel Prize), το οποίο ξεκίνησε το 2003 και συχνά αναφέρεται ως το "Νόμπελ των Μαθηματικών", το Μετάλλιο Φιλντς για μαθηματικούς κάτω των 40 ετών από το 1936, φροντίζουν να αναγνωρίζονται οι σημαντικές συνεισφορές στην επιστήμη των αριθμών.
