Click to Translate Whole Page to Read and Solve

Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου 2025

Θεόδωρος Βαρόπουλος: Η Ζωή και το Έργο ενός Πρωτοπόρου Έλληνα Μαθηματικού

Ο Θεόδωρος Βαρόπουλος (1884-1957) υπήρξε διακεκριμένος Έλληνας μαθηματικός, με σημαντική συνεισφορά στην ακαδημαϊκή κοινότητα της Ελλάδας. Γεννήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 1884 στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας, σε μια φτωχή οικογένεια. 
Ο πατέρας του πέθανε τρεις ημέρες πριν από τη γέννησή του, αφήνοντας την ανατροφή του στον μεγαλύτερο αδελφό του, Νικόλαο Τζανιό, ο οποίος ήταν δάσκαλος. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, ο Θεόδωρος κατάφερε να ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση στη Ζερβάδα και τη δευτεροβάθμια στη Λευκάδα.
Το 1914 εισήχθη στο Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, μετά την αποτυχία του να εγγραφεί στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων λόγω αδυναμίας καταβολής του τέλους εγγραφής. Αργότερα, συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι, όπου το 1923 αναγορεύτηκε διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, χωρίς εξετάσεις, χάρη στη διατριβή του και τις δημοσιεύσεις του. Η πρώτη του εργασία, με τίτλο Sur q.q. théorèmes de M. Remoundos, δημοσιεύτηκε στη Γαλλία και του χάρισε αναγνώριση από Γάλλους μαθηματικούς.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, δίδαξε ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1929-1931) και στη συνέχεια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1931-1957), όπου συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη του Μαθηματικού Τμήματος. Ήταν γνωστός για την αυστηρότητά του, αλλά και για την υποστήριξή του προς φτωχούς φοιτητές. Μεταξύ των μαθητών του ξεχωρίζουν ο Νίκος Μπαγανάς (καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπορντό) και ο Νίκος Αρτεμιάδης (καθηγητής στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο).
Ο Βαρόπουλος παντρεύτηκε το 1939 την Αλίκη Στίνη, πτυχιούχο Φυσικών Επιστημών, και απέκτησαν έναν γιο, τον Νικόλαο Θ. Βαρόπουλο, ο οποίος έγινε επίσης διακεκριμένος μαθηματικός και καθηγητής στη Γαλλία. Εκτός από τα μαθηματικά, είχε πάθος για την ποίηση, ιδιαίτερα τη γαλλική, με προτίμηση στον Πολ Βερλαίν, και ασχολούνταν ερασιτεχνικά με τη φωτογραφία. Ο ειρωνικός και δηκτικός του χαρακτήρας τον έκανε γνωστό για τα ευφυολογήματα του.
Πέθανε στη Θεσσαλονίκη στις 14 Ιουνίου 1957, αφήνοντας πίσω του μια σημαντική κληρονομιά στην ελληνική μαθηματική εκπαίδευση και έρευνα.