Τετάρτη 15 Ιανουαρίου 2025

Η Μη Μεταβατικότητα στα Ζάρια - Ένα Παράδειγμα Μη Διαισθητικής Πιθανότητας

Στον κόσμο των πιθανοτήτων και των παιχνιδιών τύχης, υπάρχουν φαινόμενα που αψηφούν την ενστικτώδη αντίληψή μας για το πώς θα έπρεπε να λειτουργούν τα πράγματα. 
Ένα τέτοιο φαινόμενο είναι η μη μεταβατικότητα στα ζάρια, όπου η σχέση μεταξύ των αποτελεσμάτων δεν ακολουθεί την αναμενόμενη λογική της μετάβασης. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε ένα παράδειγμα μη μεταβατικότητας με τη χρήση τριών ειδικά σχεδιασμένων ζαριών.

Τα Ζάρια της Μη Μεταβατικότητας 

Έχουμε τρία ζάρια, το A, το B και το C, με τις εξής όψεις:

  • Ζάρι A: 2, 4, 9
  • Ζάρι B: 1, 6, 8
  • Ζάρι C: 3, 5, 7

Αυτά τα ζάρια είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε οι αντίθετες όψεις να έχουν την ίδια τιμή με αυτές που φαίνονται. 

Ας δούμε πώς συμπεριφέρονται αυτά τα ζάρια όταν συγκρίνονται μεταξύ τους.


Σύγκριση των Ζαριών

Ζάρι A vs Ζάρι B

Συγκρίνουμε κάθε όψη του ζαριού A με κάθε όψη του ζαριού B:

  • 2 vs 1: A κερδίζει
  • 2 vs 6: B κερδίζει
  • 2 vs 8: B κερδίζει
  • 4 vs 1: A κερδίζει
  • 4 vs 6: B κερδίζει
  • 4 vs 8: B κερδίζει
  • 9 vs 1: A κερδίζει
  • 9 vs 6: A κερδίζει
  • 9 vs 8: A κερδίζει

Το ζάρι A κερδίζει σε 5 από τις 9 πιθανές συγκρίσεις, δηλαδή περισσότερο από το μισό του χρόνου.


Ζάρι B vs Ζάρι C

Συγκρίνουμε κάθε όψη του ζαριού B με κάθε όψη του ζαριού C:

  • 1 vs 3: C κερδίζει
  • 1 vs 5: C κερδίζει
  • 1 vs 7: C κερδίζει
  • 6 vs 3: B κερδίζει
  • 6 vs 5: B κερδίζει
  • 6 vs 7: C κερδίζει
  • 8 vs 3: B κερδίζει
  • 8 vs 5: B κερδίζει
  • 8 vs 7: B κερδίζει

Το ζάρι B κερδίζει σε 5 από τις 9 πιθανές συγκρίσεις, δηλαδή περισσότερο από το μισό του χρόνου.


Ζάρι A vs Ζάρι C

Συγκρίνουμε κάθε όψη του ζαριού A με κάθε όψη του ζαριού C:

  • 2 vs 3: C κερδίζει
  • 2 vs 5: C κερδίζει
  • 2 vs 7: C κερδίζει
  • 4 vs 3: A κερδίζει
  • 4 vs 5: C κερδίζει
  • 4 vs 7: C κερδίζει
  • 9 vs 3: A κερδίζει
  • 9 vs 5: A κερδίζει
  • 9 vs 7: A κερδίζει

Το ζάρι A κερδίζει σε 4 από τις 9 πιθανές συγκρίσεις, δηλαδή λιγότερο από το μισό του χρόνου.


Η Μη Μεταβατικότητα στην Πράξη

Αυτό το παράδειγμα δείχνει πώς η λογική της μεταβατικότητας δεν ισχύει πάντα. Παρά το γεγονός ότι:

  • Το A κερδίζει το B,
  • Το B κερδίζει το C,

δεν συνεπάγεται ότι το A κερδίζει το C! Αυτό το φαινόμενο, γνωστό και ως "intransitivity," προκαλεί σύγχυση σε όσους βασίζονται στη διαίσθηση για να κατανοήσουν την πιθανότητα.


Συμπέρασμα
Η μη μεταβατικότητα στα ζάρια είναι ένα μοναδικό παράδειγμα του πώς η πιθανότητα μπορεί να αψηφά τη λογική μας. Αυτά τα παραδείγματα μας υπενθυμίζουν ότι η κατανόηση της θεωρίας των πιθανοτήτων απαιτεί προσεκτική ανάλυση και όχι μόνο διαίσθηση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου