Σάββατο 7 Μαρτίου 2015

Σωστά;

O Γιάννης πιστεύει ότι έχει βρει ένα καλό κριτήριο για τη διαιρετότητα των τριψήφιων αριθμών με άθροισμα $7$. Ισχυρίζεται ότι: "Αν το άθροισμα των τριών ψηφίων είναι πολλαπλάσιο του $7$, τότε και ο ίδιος ο αριθμός είναι πολλαπλάσιο του $7$."
"Αυτό δεν είναι σωστό", παρατήρησε ο Νίκος. "Το $914$ δεν είναι πολλαπλάσιο του $7$, αλλά το $9+1+4$ είναι. Το κριτήριο σου ισχύει μόνο όταν τα ψηφία των δεκάδων και των μονάδων είναι όμοια."
Έχει δίκιο ο Νίκος;

9 σχόλια:

  1. Λόγω του ότι οι συγκεκριμένοι τριψήφιοι είναι λίγοι στον αριθμό (90 στο σύνολό τους), αν τους παρατάξουμε βρίσκουμε μόνο 12 από αυτούς, ώστε να είναι οι δεκάδες ίσες με τις μονάδες και το άθροισμά τους να είναι πολλαπλάσιο του 7. Αυτοί είναι ο 133, 266, 322, 399, 455, 511, 588, 644, 700, 777, 833, 966, οι οποίοι διαιρούνται όλοι με το 7, άρα ο Νίκος έχει δίκιο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαθηματικώς μιλώντας, δεν έχει δίκιο ούτε ο Νίκος, καθώς το ζητούμενο δεν ισχύει 'μόνο' όταν οι δεκάδες είναι ίσες με τι μονάδες. Ισχύει δηλαδή για παράδειγμα και για το 707.

      Διαγραφή
    2. Για αυτούς και μόνο για αυτούς πάντως, ισχύει!

      Διαγραφή
  2. Και μια γλωσσική-εννοιολογική παρέμβαση.
    "Για αυτούς και μόνο για αυτούς πάντως, ισχύει!" δεν είναι σωστό.
    "Για αυτούς και μόνο για αυτούς" σημαίνει "για αυτούς μόνο και για κανέναν άλλο αριθμό", πράγμα που δεν είναι σωστό καθώς υπάρχει το αντιπαράδειγμα του $swt$ αλλά και τον αριθμό $707$ να συμπεριλάβουμε πάλι το "Για αυτούς και μόνο για αυτούς ισχύει" δεν είναι σωστό καθώς υπάρχουν και άλλοι π.χ ο $392$, $392/7=56$ $(3+9+2=14)$ ή ο $518=74*7$ $(5+1+8=14)$
    Σωστό είναι να πούμε:
    Για αυτούς πάντως ισχύει ή για αυτούς σίγουρα ισχύει ή για αυτούς τουλάχιστον (σίγουρα) ισχύει...κλπ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και τελικά για τους αριθμούς με το κριτήριο του Νίκου μπορούμε να πούμε "Ισχύει για αυτούς αλλά όχι μόνο για αυτούς" και φυσικά όπως έχει ήδη λεχθεί ούτε ο Νίκος έχει δίκαιο.

      Διαγραφή
  3. Ευθύμη και swt έχετε δίκιο για το εννοιολογικό θέμα που θίξατε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Να προσθέσω στα ωραία σχόλια των φίλων και μια ακόμα απλή απόδειξη:
    Έστω λοιπόν ότι έχουμε τον τριψήφιο με την παράσταση αβγ, (α>0) και δεκαδικό ανάπτυγμα 100α+10β+γ.
    Αν α+β+γ είναι πολλαπλάσιο του 7, τότε υπάρχει θετικός ακέραιος κ, τέτοιος ώστε α+β+γ = 7κ ==> α=7κ-β-γ, οπότε:
    100α+10β+γ = 700κ-100β-100γ+10β+γ = 700κ-90β-99γ = 700κ-(90β+99γ).
    Για να είναι επομένως ο τριψήφιος αβγ πολλαπλάσιος του 7, δεδομένου ότι ο 700κ είναι, θα πρέπει να είναι και ο 90β+99γ. Για β=γ, ο 90β+99γ γράφεται 189β = 7*27β, δηλαδή είναι πολλαπλάσιος του 7, οπότε είναι και ο αβγ.
    Δεν είναι όμως αναγκαία η συνθήκη β=γ, σε συνδυασμό πάντα με την α+β+γ=7κ, αφού ο 90β+99γ είναι πολλαπλάσιος του 7 και για κάποια ζευγάρια όπου β≠γ, όπως β=9, γ=2 ή β=1, γ=8 κ.ο.κ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αγαπητέ Θανάση
      Πολύ ωραία και καρτανοητή η λύση έδωσες. Μπράβο σου

      Διαγραφή
  5. Ωστόσο, ο Νίκος θα είχε δίκιο αν διατύπωνε τον ισχυρισμό του ως εξής:
    Αν τα ψηφία των δεκάδων και των μονάδων ενός τριψήφιου αριθμού είναι όμοια, τότε ο αριθμός είναι πολλαπλάσιος του 7, μόνο αν και το άθροισμα των ψηφίων του είναι πολλαπλάσιο του 7. Και η απόδειξη:
    Έχουμε τον τριψήφιο αββ με ανάπτυγμα 100α+11β, που είναι πολλαπλάσιο του 7 όταν 100α+11β = 0 mod7. Είναι όμως 100=2 mod7 και 11=4 mod7, επομένως πρέπει 2α+4β = 0 mod7 ==> α+2β = 0 mod7 , ό.έ.δ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή