Τρίτη 21 Αυγούστου 2012

▪ Η μουσική έχει τη δική της γεωμετρία

Η σχέση μεταξύ μουσικής και μαθηματικών είναι ένα θέμα που γοητεύει τους επιστήμονες εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Πριν από 2000 χρόνια ο Πυθαγόρας, σύμφωνα με αναφορές, ανακάλυψε ότι ευχάριστα μουσικά διαστήματα μπορούν να περιγραφούν χρησιμοποιώντας απλές αναλογίες.
Ο όρος «musica universalis – κοσμική μουσική» ή αλλιώς «μουσική των σφαιρών» αναδύθηκε το Μεσαίωνα ως μια φιλοσοφική ιδέα σύμφωνα με την οποία, οι αναλογίες στις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων – του Ήλιου, της Σελήνης και των πλανητών - μπορούν να θεωρηθούν ως μια μορφή μουσικής, η οποία μεν δεν μπορεί να ακουστεί αλλά παρόλα αυτά χαρακτηρίζεται από τέλεια αρμονία.
Επί του παρόντος, τρεις καθηγητές μουσικής – ο Clifton Callender του Πανεπιστημίου Florida State, ο Ian Quinn του Πανεπιστημίου Yale και ο Dmitri Tymoczko από το Princeton – έχουν επινοήσει έναν νέο τρόπο, για την ανάλυση και την κατηγοριοποίηση μουσικής, ο οποίος εκμεταλλεύεται το βάθος και την πολυπλοκότητα των μαθηματικών που υφαίνουν τα μουσικά νήματα. 
Σε δημοσίευσή τους στο περιοδικό Science στις 18 Απριλίου η τρεις επιστήμονες παρουσιάζουν την θεωρία τους ονόματι «θεωρία μουσικής γεωμετρίας» η οποία μεταφράζει την της γλώσσα της μουσικής θεωρίας σε σύγχρονη γεωμετρία. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν ακολουθίες από νότες, όπως συγχορδίες, ρυθμούς και κλίμακες, και τις κατηγοριοποιούν σε «οικογένειες». Αυτό που είναι συναρπαστικό είναι ότι οι τρεις επιστήμονες έχουν βρει έναν τρόπο να καθορίζουν τις «οικογένειες» βάση μαθηματικών δομών με αποτέλεσμα οι οικογένειες αυτές να μπορούν να απεικονίζουν σημεία σε πολύπλοκους γεωμετρικούς χώρους. 
Διαφορετικές κατηγορίες μουσικής παράγουν διαφορετικούς γεωμετρικούς χώρους και αντανακλούν τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους οι μουσικοί αντιλαμβάνονταν την μουσική μέσα στους αιώνες. Οι τριάδα επιστημόνων ελπίζει πως η θεωρίας τους θα επιτρέψει στου μουσικούς ερευνητές να αναλύσουν και να κατανοήσουν την μουσική σε πολύ μεγαλύτερο βάθος. 
Η μέθοδος σύμφωνα με τους εμπνευστές της, τους επιτρέπει να αναλύσουν και να συγκρίνουν πολλά διαφορετικά είδη Δυτική Μουσικής. – Η μέθοδος επικεντρώνεται στη Δυτική Μουσική επειδή έννοιες όπως η συγχορδία δεν είναι παγκόσμιες και δεν συναντώνται σε όλα τα είδη μουσικής. 
Η «μουσική των σφαιρών» δεν είναι απλά μια μεταφορά. Ορισμένοι μουσικοί χώροι είναι όντως σφαίρες. Κάποιος θα αναρωτιόταν σε τι ακριβώς μπορεί να χρησιμεύσει αυτή η μουσική ανάλυση. Με το να μπορέσουμε να παραστήσουμε αυτούς τους μουσικούς χώρους, θα μπορούμε να έχουμε στα χέρια μιας πλειάδα εργαλείων ώστε να μπορούμε να αντιληφθούμε τη μουσική καλύτερα. Τι σημαίνει όμως να αντιληφθούμε τη μουσική καλύτερα; Για παράδειγμα θα μπορούμε να κατασκευάσουμε νέα είδη μουσικών οργάνων και νέα εργαλεία visualization. Φανταστείτε πως βρίσκεστε σε ένα κονσέρτο κλασσικής μουσικής όπου η μουσική μεταφράζεται οπτικά. Θα μπορούσε να αλλάξει ουσιαστικά ο τρόπος εκπαίδευσης των μουσικών. 
Ο καθηγητής Tymoczko δηλώνει: «Για εμένα η πιο ικανοποιητική διάσταση αυτής της έρευνας είναι ότι μπορούμε να απεικονίσουμε την ιστορία της μουσικής ως μια μακρά διαδικασία εξερεύνησης διαφορετικών γεωμετριών και συμμετριών.» 
Η μέθοδος μπορεί να περιγράψει πέντε διαφορετικούς τρόπους κατηγοριοποίησης ομάδων από νότες οι οποίες μοιάζουν αλλά δεν είναι ταυτοτικές. Οι επιστήμονες αναφέρονται σε αυτές τις μουσικές ομοιότητες αποκαλώντας τες «οπτικές συμμετρίες». Για παράδειγμα σε ποια οκτάβα βρίσκονται οι νότες, με ποια σειρά ή πόσες φορές μια νότα επαναλαμβάνεται. Οι πέντε αυτές συμμετρίες μπορούν να συνδυαστούν μεταξύ τους για να παράξουν μια αστείρευτη πηγή μουσικών θεμάτων κάποια εκ των οποίων είναι πράγματι πρωτότυπα. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου