Πέμπτη 14 Μαρτίου 2019

Χρόνια πολλά στο π = 3,14.... και μακριά από την πολιτική!

Η 14η Μαρτίου (3.14 με το αμερικάνικο σύστημα, όπου ο μήνας μπαίνει πρώτος) γιορτάζεται διεθνώς ως International Pi (π) Day. Δεν σχολιάζω την αναγόρευση σε γιορτή--ας είναι. 
Αλλά με την ευκαιρία αυτή, συμμετέχοντας στους εορτασμούς' που λένε, αναφέρω ένα άκρως ενδιαφέρον στοιχείο από την ιστορία του π, που αφορά πολύ τη λεγόμενη μετα-αλήθεια, τα fake news, και όλα τα σχετικά, που ανάγονται στον πολιτικό χειρισμό της αλήθειας.

Το να χειρίζονται οι πολιτική την πολιτική αλήθεια (ή το πολιτικό ψέμα) το έχουμε συνηθίσει, και μας ενοχλούν μόνο οι υπερβολές του πια. Αυτό που είναι πιο ασυνήθιστο, σε δημοκρατίες, είναι η προσπάθεια χειρισμού από την πολιτική των μη-πολιτικών αληθειών. Βέβαια, είναι πολύ συνηθισμένο σε ολοκληρωτικά καθεστώτα, με δυο ακραία παραδείγματα τις περί Αρείας Φυλής τάχα βιολογικές θεωρίες του Γ' Ράιχ, ή η κατάργηση της Θεωρίας του Δαρβίνου με την ψευδοεπιστήμη του Λυσένκο, επί Στάλιν, και οι διωγμοί των πιστών της. (Και άπειρα άλλα, όπου τυραννικό καθεστώς).

Είναι ενδιαφέρον όμως ότι ακόμα και σε μια δημοκρατία, την αμερικάνικη, έγινε προσπάθεια να θεσμοθετηθεί νομικά, σε πολιτειακό μάλιστα--όχι εθνικό--επίπεδο ο... τετραγωνισμός του κύκλου, ενώ ήδη είχε αποδειχθεί ότι αυτός είναι αδύνατος, βάσει του θεωρήματος Lindemann-Weierstrass που λέει (πολύ χονδρικά) ότι το π δεν μπορεί να προκύψει ως λύση πολυωνυμικής εξίσωσης.

Το νομοσχέδιο, που έχει μείνει στην ιστορία ως το Indiana Pi Bill, επέβαλλε τη λύση του προβλήματος δια νόμου, όπως και της τριχοτόμησης της γωνίας, του διπλασιασμού του κύβου, και άλλων σχετικών.

Τελικά, επειδή τυχαία παραβρέθηκε στη συνεδρίαση ένας σοβαρός μαθηματικός, έπεισε τους άλλους και δεν πέρασε ποτέ ο νόμος.

Για μια φορά, οι πολιτικοί άκουσαν κάποιον που ήξερε καλύτερα...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου