Τίμημα η ελευθερία

Υπάρχουν τρεις κρατούμενοι που εκτίουν την ποινή τους στην φυλακή. Οι δεσμοφύλακες τους τους δείχνουν πέντε καπέλα, τρία μαύρα και δύο άσπρα. 

Στη συνέχεια, τους βάζουν στηξ σειρά, έτσι ώστε να βλέπουν ο ένας μόνο την πλάτη του άλλου. Σε αυτή την περίπτωση, ο κρατούμενος στο πίσω μέρος μπορεί να δει δύο άτομα μπροστά του και ο κρατούμενος στη μέση μπορεί να δει ένα άτομο μπροστά του. Ο κρατούμενος μπροστά δεν μπορεί να δει τίποτα άλλο εκτός από τον τοίχο της φυλακής.

Οι φρουροί δένουν τα μάτια των κρατουμένων και τοποθετούν ένα καπέλο σε καθένα από τα κεφάλια τους. Στη συνέχεια αφαιρούν τα μάτια και λένε στους κρατούμενους ότι αν ονομάσουν το σωστό χρώμα του καπέλου που φορούν θα τους ελευθερώσουν. Αν το πουν λάθος, θα είναι το τέλος τους θα παραμείνου κρατούμενοι. Φυσικά, οι ίδιοι οι κρατούμενοι δεν μπορούν να δουν τι χρώμα έχει το καπέλο στο κεφάλι τους.

Οι φρουροί ρωτούν πρώτα τον κρατούμενο στο πίσω μέρος της σειράς τι χρώμα έχει το καπέλο του. Λέει ότι δεν ξέρει. Μετά ρωτούν τον άντρα στη μέση, αλλά ούτε αυτός ξέρει. Οι φρουροί τελικά ρωτούν τον κρατούμενο στο μπροστινό μέρος της γραμμής τι χρώμα καπέλο έχει. Ο κρατούμενος, στραμμένος προς τον τοίχο, απαντά γρήγορα σωστά και αφήνεται ελεύθερος. Ποιο χρώμα είχες το καπέλο του; Πως το ήξερε;