Αυλαία χθες για τις πανελλήνιες εξετάσεις, που θα μείνουν στην ιστορία ως μελανή σελίδα των τελευταίων ετών. Οι δύο μεγάλες «γκάφες» της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων (ΚΕΕ) θέτουν προ των πολιτικών του ευθυνών τον υπουργό Παιδείας κ. Πέτρο Ευθυμίου αλλά και τα μέλη της επιτροπής, που με τα λάθη και τη μετέπειτα στάση τους έπληξαν ανεπανόρθωτα την αξιοπιστία του θεσμού.
Η πρώτη γκάφα καταγράφηκε στη Φυσική κατεύθυνσης Β΄ λυκείου, όταν εδόθησαν λάθος δεδομένα σε ένα υποερώτημα άσκησης.
H ΚΕΕ γρήγορα το παραδέχθηκε και ακύρωσε το ερώτημα «μοιράζοντας» τις μονάδες του στα υπόλοιπα ερωτήματα της άσκησης. Το τελικό πλήγμα ωστόσο στις φετινές πανελλήνιες εξετάσεις έδωσε το παρασκήνιο που ακολούθησε το δεύτερο λάθος, που καταγράφηκε στα Μαθηματικά κατεύθυνσης Γ΄ Λυκείου.
H ΚΕΕ γρήγορα το παραδέχθηκε και ακύρωσε το ερώτημα «μοιράζοντας» τις μονάδες του στα υπόλοιπα ερωτήματα της άσκησης. Το τελικό πλήγμα ωστόσο στις φετινές πανελλήνιες εξετάσεις έδωσε το παρασκήνιο που ακολούθησε το δεύτερο λάθος, που καταγράφηκε στα Μαθηματικά κατεύθυνσης Γ΄ Λυκείου.
Το κόστος της ακύρωσης
Τελικά, ο υπουργός Παιδείας πιεζόμενος από τις... πιέσεις των μελών της ΚΕΕ και αναλογιζόμενος το πολιτικό κόστος, δεν θέλησε να ακυρώσει την άσκηση, αφού αυτό θα τίναζε τις εξετάσεις στον αέρα. Η κατάληξη αυτή, όμως, αφήνει πολλές αμφιβολίες για την εγκυρότητα της βαθμολόγησης χιλιάδων γραπτών.
Ολα ξεκίνησαν λίγο μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης την Πέμπτη 29 Μαΐου, με την απόπειρα συγκάλυψης του λάθους της ΚΕΕ.
Αρχικά το θέμα 4γ των Μαθηματικών θετικής και τεχνολογικής κατεύθυνσης παρουσιάστηκε ως δύσκολο, αλλά επιστημονικά σωστό. Η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία ανέφερε ότι το θέμα ήταν πολύ δύσκολο και πρότεινε οι μαθητές εάν έφθαναν έως ένα σημείο να «κέρδιζαν» και τις 8 μονάδες της άσκησης.
Την ίδια ημέρα, η ΚΕΕ στέλνει οδηγίες στα βαθμολογικά κέντρα, με την ενδεικτική λύση της άσκησης. Η λύση αυτή δεν έφθανε μόνο έως το σημείο, όπου η Μαθηματική Εταιρεία συμφωνούσε ότι μπορούσε να λυθεί η άσκηση από τους μαθητές, αλλά... προχωρούσε παραπέρα. Οπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, η ΚΕΕ έδινε λάθος λύση.
Το όριο του σωστού
Ταυτόχρονα, όμως, ορισμένοι καθηγητές Μαθηματικών άρχισαν να… ψιθυρίζουν ότι η άσκηση ήταν λάθος, καθώς ακόμη και ένας έμπειρος λύτης θα διαπίστωνε ότι το πρόβλημα μπορούσε να λυθεί έως ένα σημείο. Δηλαδή, όριο της σωστής λύσης ήταν εάν ο μαθητής «διαπίστωνε το πιθανό σημείο καμπής».
Ομως, ήταν πολύ «τολμηρό» να ειπωθεί δημοσίως κάτι τέτοιο, αφού τα ζητήματα των πανελληνίων εξετάσεων απαιτούν πολύ λεπτούς χειρισμούς. Πόσω μάλλον όταν η Μαθηματική Εταιρεία δεν έκανε λόγο για λάθος, απλώς… διπλωματικά ζητούσε να βαθμολογηθούν με άριστα όσοι μαθητές έφθαναν μέχρι τη «διαπίστωση του πιθανού σημείου καμπής». Παράλληλα και η ΚΕΕ επιθυμούσε να κλείσει το θέμα, χωρίς να παραδεχθεί το λάθος της.
Μάλιστα, παρότι ο υπουργός Παιδείας ζήτησε να ενσωματωθεί η σύσταση της Μαθηματικής Εταιρείας στις οδηγίες προς τα βαθμολογικά κέντρα, η ΚΕΕ το Σάββατο στέλνει νέα οδηγία, η οποία περιείχε λύση ακόμη και για το λανθασμένο σκέλος(!)
Μέσα στο Σαββατοκύριακο οι βαθμολογητές και οι καθηγητές των Μαθηματικών θορυβούνται, αφού πλέον διαπιστώνουν το λανθασμένο σκέλος. Ετσι, άλλοι βαθμολογητές «πάγωσαν» τη βαθμολόγηση και άλλοι βαθμολογούσαν την άσκηση κατ' εκτίμηση, όπως επιβεβαίωσε στην «Κ» ο πρόεδρος της Μαθηματικής Εταιρείας κ. Νικόλαος Αλεξανδρής.
«Λάθος θέμα - λάθος λύση»
Την Τρίτη αρχίζουν 59 καθηγητές Πανεπιστημίου να δηλώνουν ότι το θέμα είναι λάθος. «Λάθος θέμα - λάθος λύση», λέει στην «Κ» ο καθηγητής Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Θεοδόσης Ζαχαριάδης.
Την Τρίτη επίσης, η Μαθηματική Εταιρεία, ύστερα από τις πιέσεις που δέχεται, χαρακτηρίζει διπλωματικά την άσκηση «λανθασμένη επιλογή». Τι οδήγησε την έγκριτη επιστημονική ένωση σε αυτήν την απόφαση συγκάλυψης του προβλήματος; Μήπως ότι ο πρόεδρος της ΚΕΕ κ. Γεώργιος Δάσιος είναι μέλος της διοίκησής της;
Την ίδια μέρα, ο κ. Ευθυμίου αποφασίζει -καθυστερημένα- να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Συγκαλεί για την επομένη έκτακτη συνεδρίαση της ολομέλειας της ΚΕΕ. Πληροφορίες φέρουν τον υπουργό να αναζητεί λύση ακόμη και με ακύρωση της άσκησης. Απόφαση που θα έπληττε καίρια το κύρος των μελών της επιτροπής.
Τι μεσολάβησε μέχρι την ανακοίνωση της ΚΕΕ που -μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης- επιχείρησε να θολώσει το τοπίο, λέγοντας ότι «κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή»;
Μήπως οι πιέσεις που λέγεται ότι ασκήθηκαν από τα μέλη της επιτροπής, ότι στην περίπτωση που γινόταν δημόσια ομολογία περί λανθασμένης άσκησης, θα υπέβαλαν την παραίτησή τους με πρώτο τον μαθηματικό - πανεπιστημιακό πρόεδρό της κ. Δάσιο; Προοπτική που θα «τίναζε στον αέρα» τις πανελλήνιες εξετάσεις.
Είναι βέβαιο ότι ουδείς μπορεί να εγγυηθεί ότι τα γραπτά των μαθητών στα Μαθηματικά βαθμολογήθηκαν με ακρίβεια. Ενδιαφέρον έχει να δούμε το ποσοστό των αναβαθμολογήσεων στο μάθημα, που δεν επιτρέπει σημαντικές βαθμολογικές αποκλίσεις. Και βέβαια, να δούμε εάν κάποιος αναλάβει επιτέλους την ευθύνη για το πρόβλημα που δημιουργήθηκε απέναντι σε χιλιάδες μαθητές, που αγωνιούν να λάβουν το εισιτήριο για τη σχολή της επιλογής τους….
Προσοχή, το παραπάνω άρθρο αφορά τα θέματα του 2003.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυμφωνω
ΔιαγραφήΑν και παλιό,ιστορικής σημασίας...!
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://parmenides51.blogspot.gr/2015/06/1962.html
Αριστείδης Πάλλας
η Μαύρη Βίβλος των Εισαγωγικών Εξετάσεων του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου κατά Σεπτέμβριον 1962
Ετήσιο Δελτίο 1962, Θέματα Δοθέντα στις Εισαγωγικές Εξετάσεις των Ανωτέρων και Ανωτάτων Σχολών του Κράτους κατά το έτος 1962 μετά των λύσεων
Ο Αριστείδης Πάλλας ήταν μεγάλος μαθηματικός από την Ζαχάρω Ηλείας.
Ήταν γνωστός φροντιστής και συγγραφέας ιστορικών βιβλίων της Δευτεροβάθμιας και Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ενώ παράλληλα υπήρξε ιδιαίτερα ενεργό μέλος και όχι μόνο στην Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία. Μερικά λόγια για τον ίδιο μπορείτε να διαβάσετε εδώ (Μαθηματική Επιθεώρηση #21). Για την βιβλιογραφία του δείτε εδώ.
Αλλά η μεγάλη του προσφορά δεν σταματά εκεί.
Η πιο διάσημη ιστορία αφορά στην Μαύρη Βίβλο των Εισαγωγικών Εξετάσεων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κατά Σεπτέμβριον του 1962.
Τι έγινε τότε;
Το 1927 ξεκίνησαν οι εισαγωγικές εξετάσεις στις ανώτατες σχολές επειδή οι υποψήφιοι ήταν περισσότεροι από τις διαθέσιμες θέσεις. Ως τότε ο καθένας μπορούσε να σπουδάσει χωρίς εξετάσεις όπου ήθελε. Μέχρι και το 1963, τον μήνα Σεπτέμβρη κάθε τμήμα Πανεπιστημίου οργάνωνε τις δικές του εξετάσεις σε όποια μαθήματα ήθελε (σε όλη την ύλη του τότε Γυμνασίου). Ο κάθε υποψήφιος μπορούσε να είναι υποψήφιος σε όσα τμήματα ήθελε, υπό την προϋπόθεση να μην γίνονται εξετάσεις την ίδια ώρα και μέρα και εφόσον περνούσε σε περισσότερες από μια σχολή, επέλεγε που θα σπούδαζε. Αλλά το σύστημα τότε, επειδή τα διόρθωναν οι καθηγητές της εκάστοτε σχολής, ήταν διαβλητό. Καμιά φορά έμπαινε και κανένα λάθος θέμα. Αλλά το 1962 στις εξετάσεις σχολών του Πολυχνείου μπήκαν συνολικά 6 λάθος θέματα:
3 θέματα στην Τριγωνομετρία Χημικών και Μεταλλειολόγων Μηχανικών
1 θέμα στην Άλγεβρα Πολιτικών Μηχανικών,
1 θέμα στην Γεωμετρία Αρχιτεκτόνων Μηχανικών,
1 θεμα στην Άλγεβρα Τοπογράφων - Αγρονόμων Μηχανικών
Την επομένη των εξετάσεων ο Πάλλας έβγαλε ανακοινώσεις για τα λάθος θέματα. Ένα μήνα μετά βγήκαν τα αποτελέσματα σε κάποια από τις σχολές με τα λάθος θέματα. Αναρωτιόταν δημόσια ''πως γίνεται με λάθος θέματα να ανακοινώνεται η εισαγωγή υποψηφίων σε σχολές, ενώ θα έπρεπε να επαναληφθούν οι εξετάσεις''. Ξεκίνησε μια δημόσια αντιπαράθεση στις εφημερίδες της εποχής. Αρχικά οι καθηγητές του Πολυτεχνείου δήλωναν πως τα θέματα δεν ήταν λάθος. Αργότερα, αφού η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία δήλωσε πως τα θέματα ήταν όντως λάθος, οι καθηγητές του Πολυτεχνείου δήλωναν πως ''δεν τους απασχολεί εάν τα θέματα ήταν σωστά ή όχι, παρά μόνο τους ένοιαζε να εξετάσουν την μαθηματική σκέψη των υποψηφίων''. Στην Μαύρη Βίβλιο των Εισαγωγικών Εξετάσεων του ΕΜΠ του 1962 του Παλλα, παρατίθενται χρονολογικά τα άρθρα από εφημερίδες της εποχής που αφορούσαν δημοσιεύματα της εποχής. Ο Πάλλας τους πήγε στα δικαστήρια κι έφτασε μέχρι και το Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση των εξετάσεων. Διαβάζοντας τα άρθρα αναφέρονται και μερικά χαριτωμένα όπως πχ. πώς η ανηψιά του Αντιπρύτανη, η οποία είχε μείνει επανεξεταστέα στο Γυμνάσιο, κατάφερε να είναι επιτυχούσα στο Πολυτεχνείο (που είχε τις πιο δύσκολες εξετάσεις την εποχή εκείνη). Στα άρθρα που περιλαμβάνονται υπάρχει όλο το ιστορικό πριν βγει η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Δεν ξέρω ποια απόφαση έβγαλε το τελευταίο αλλά ξέρω πως χάρη στον αγώνα του, από το 1964 τα θέματα των εισαγωγικών εξετάσεων σταμάτησαν να βγαίνουν από τις ίδιες τις σχολές και ξεκίνησαν να βγαίνουν κεντρικά από το (εκάστοτε) Υπουργείο Παιδείας. Εικάζω πως δεν προλάβαιναν να αλλάξουν στα μέσα της χρονιάς το ισχύον σύστημα εξετάσεων και γι' αυτό δεν άλλαξε από το 1963. Για αρκετά χρόνια μετά (μέχρι το 1990 περίπου) οι Στρατιωτικές Σχολές συνέχισαν να βάζουν δικά τους θέματα και αργότερα προστέθηκαν ως επιλογή στο μηχανογραφικό των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Αξίζει να αναφερθεί πως μέχρι και το 1963, οι θεματοδότες των θεμάτων ανακοινώνονταν δημόσια μετά το τέλος των εξετάσεων.
Ευγνωμονούμε ξανά τον Νίκο Αννιτσάκη από τις ΗΠΑ για την ψηφιακή διάσωση αυτή.